Trung Quốc sẽ ra mắt chuẩn giá dầu song hành cùng Brent Crude và West Texas?

Trung Quốc đang ấp ủ tham vọng điều tiết thị trường dầu mỏ thế giới bằng cách đưa ra chuẩn giá dầu mới song hành cùng Brent Crude và West Texas. Liệu tham vọng này của Trung Quốc có thành hiện thực?

Trung Quốc đang muốn giảm sự phụ thuộc vào đồng USD để tiến tới thanh toán nhập khẩu dầu thô bằng Nhân dân tệ (NDT).

Soán ngôi vương của Mỹ

Trong 6 tháng đầu năm 2017, lần đầu tiên trong lịch sử, Trung Quốc đã vượt qua Mỹ trở thành quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới. Cụ thể, Trung Quốc đã mua 8,55 triệu thùng dầu thô/ngày, trong khi Mỹ mua 8,12 triệu thùng/ngày.

Sở dĩ Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu dầu thô là do ngành lọc dầu của quốc gia này đang thực hiện kế hoạch tăng công suất lọc dầu thêm ít nhất 2,5 triệu thùng/ngày đến năm 2020.

Trong năm 2017, Cty TNHH Dầu khí Trung Quốc (PetroChina Ltd) bắt đầu đưa vào vận hành nhà máy lọc dầu có công suất 260.000 thùng/ngày ở tỉnh Vân Nam. Trong khi Tập đoàn Dầu khí Hải Dương Trung Quốc cũng nâng công suất lọc dầu thêm 200.000 thùng/ngày tại nhà máy Huizhou ở tỉnh Quảng Đông. Cả 2 nhà máy này dự kiến sẽ hoạt động hết công suất vào năm 2018. Khi đó, công suất lọc dầu của 2 nhà máy này sẽ lớn hơn nhiều.

Các sản phẩm lọc dầu không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng ở trong nước, mà còn phục vụ cho xuất khẩu. Theo đó, sản lượng xuất khẩu xăng của Trung Quốc năm 2017 dự kiến đạt khoảng 250.000 thùng/ngày và sẽ tăng lên khoảng 350.000 thùng/ngày vào 2018.

Trong khi đó, xuất khẩu dầu diesel từ Trung Quốc sang Pháp đã tăng gấp hơn 2 lần, sang Italia tăng gấp 4 lần,...

Thay thế USD trong giao dịch dầu

Do là quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, nên Trung Quốc đang tìm cách thay thế USD bằng NDT trong giao dịch dầu thô thế giới. Theo đó, quốc gia này đã đưa ra hợp đồng giao dịch dầu kỳ hạn bằng NDT. Hợp đồng này đã được giao dịch thử nghiệm tại Sở Giao dịch Năng lượng Quốc tế Thượng Hải từ tháng 7/2017.

Ý tưởng giao dịch dầu bằng NDT của Trung Quốc xuất phát từ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và Iran. Sở dĩ Mỹ áp đặt được lệnh trừng phạt đối với 2 quốc gia này là do Mỹ có quyền kiểm soát dòng vốn USD thông qua hệ thống ngân hàng Mỹ. Do đó, không phụ thuộc vào USD là giải pháp tốt nhất trong mọi hoàn cảnh.

Sau khi thuyết phục được Nga, Trung Quốc đang cố gắng vận động Ả rập Xê út thanh toán dầu bằng NDT, nhưng đến nay chưa nhận được sự ủng hộ của quốc gia này. Do đó, Trung Quốc đã quyết định đưa ra hợp đồng giao dịch dầu bằng NDT có đảm bảo bằng vàng, góp phần giải tỏa được tâm lý quan ngại của Ả rập Xê út cũng như các nhà đầu tư quốc tế về đồng NDT chưa được tự do chuyển đổi.

Ông Nigam Arora, chuyên gia phân tích thị trường quốc tế, cho biết hiện nay chỉ có vàng mới có đủ sức mạnh, độ tin cậy để đảm bảo thanh toán cho các giao dịch quốc tế. Do đó, bước đi của Trung Quốc chắc chắn sẽ giành được sự ủng hộ của những quốc gia muốn lánh xa đồng USD.

“Nếu ý tưởng của Trung Quốc được chấp nhận rộng rãi toàn cầu, sẽ tạo ra một chuẩn giá dầu mới song hành cùng Brent Crude và West Texas”, ông Nigam Arora nhấn mạnh và cho biết thêm, mặc dù dự trữ vàng của Trung Quốc đang ở mức 1.842,6 tấn, xếp thứ 6 thế giới, nhưng số lượng vàng này chưa đủ để đảm bảo cho số lượng lớn các hợp đồng giao dịch dầu. Nhưng nếu giá vàng tăng mạnh và Trung Quốc tăng cường dự trữ vàng, thì tình hình sẽ khác.

Đến nay, USD vẫn đang là đồng tiền chính trong giao dịch dầu thô thế giới. Tuy nhiên, nếu kế hoạch nói trên của Trung Quốc được thực hiện thành công, sẽ làm thay đổi “cuộc chơi” trên thị trường dầu mỏ thế giới.