Mức thuế suất đang áp dụng có thể khiến một số doanh nghiệp tiếp tục hưởng lợi, nhưng không ít doanh nghiệp lại thêm khó khăn, còn người tiêu dùng thì vẫn chịu thiệt.
Sau vụ việc “lỗ hổng thuế, doanh nghiệp xăng dầu hưởng lợi nghìn tỷ", Bộ Tài chính áp mức thuế nhập khẩu để tính giá cơ sở là bình quân gia quyền. Sau gần 3 tháng áp dụng đã cho thấy một số bất cập trong cách tính mức thuế suất, từ đó ảnh hưởng đến cách tính giá cơ sở và giá bán lẻ. Mức thuế suất đang áp dụng hiện nay có thể khiến một số doanh nghiệp tiếp tục hưởng lợi, nhưng không ít doanh nghiệp lại thêm khó khăn, còn người tiêu dùng thì vẫn chịu thiệt.
Trước đây, mặt hàng xăng dầu nhập khẩu chịu các mức thuế suất nhập khẩu và thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt khác nhau tùy vào từng khu vực. Do đó, việc lấy một mức thuế nhập khẩu ưu đãi để tính giá cơ sở xăng dầu trong nước không còn phù hợp. Vì vậy, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ áp dụng mức thuế suất trong tính giá cơ sở xăng dầu là mức thuế bình quân gia quyền các mức thuế nhập khẩu ưu đãi và ưu đãi đặc biệt, lấy số liệu quý trước để tính cho quý sau. Theo đó, hiện nay, thuế nhập khẩu xăng dầu để tính giá cơ sở được tính bình quân gia quyền, 18,3% đối với xăng, 2,3% đối với diesel và 0% đối với dầu hỏa và mazut. Theo Bộ Tài chính, cách tính mức thuế như thế này sẽ khắc phục được bất cập hiện nay trong bối cảnh tồn tại nhiều mức thuế nhập khẩu khác nhau do các cam kết hội nhập quốc tế và sẽ hài hòa lợi ích hơn cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, sau một thời gian áp dụng, một số doanh nghiệp cho biết cách tính thuế này phát sinh chênh lệch giữa thuế nhập khẩu doanh nghiệp phải nộp với mức thuế bình quân. Ở một chiều hướng khác, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu từ Hàn Quốc được hưởng thuế nhập khẩu xăng chỉ 10%; thấp hơn mức thuế 18,3%, như vậy doanh nghiệp sẽ được tính dôi 8,3% tiền thuế khi tính giá cơ sở. Điều này có thể lại khiến những doanh nghiệp có lãi lớn do chênh lệch thuế suất còn người tiêu dùng thì chịu thiệt. Mới đây, Hiệp hội Xăng dầu đã có kiến nghị gửi lên Thủ tướng Chính phủ xem xét giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu về mức phù hợp, khắc phục những bất cập trong cách tính giá cơ sở bán lẻ xăng dầu hiện nay.
Ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam nêu ý kiến: “Hiệp hội đã kiến nghị Thủ tướng cho áp dụng mức thuế nhập khẩu thấp nhất theo các cam kết của Việt Nam với quốc tế là 10% đối với xăng và 0% đối với các mặt hàng dầu. Đồng thời cũng đề nghị Thủ tướng cho áp dụng thuế này để tính giá cơ sở để các doanh nghiệp đầu mối thực hiện cho chính xác, đúng với thực tế giảm thuế theo lộ trình, làm cho doanh nghiệp bớt khó khăn, và minh bạch rõ ràng. Còn tính thuế bình quân gia quyền lấy số liệu quý trước áp cho quý sau thì không chuẩn và không rõ ràng.”
Theo ông Ngô Trí Long, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học Tài chính - Giá cả, Bộ Tài chính, hiện nay Việt Nam nhập xăng dầu ở nhiều thị trường khác nhau. Mỗi thị trường có mức thuế khác nhau thì không thể tính bình quân số học hoặc không thể tính bình quân của một thị trường nào đó, mà phải tính bình quân gia quyền, nghĩa là căn cứ vào mức thuế của từng khu vực và sản lượng nhập. Tuy nhiên, qua một số kỳ điều hành giá xăng dầu gần nhất cho thấy một số bất cập, do đó cần xem xét lại để đảm bảo hài hòa quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Ông Ngô Trí Long nói: “Khi thuế tính khác thì giá cơ sở tính khác và từ đó giá bán lẻ tính khác. Vừa qua bài học nhỡn tiền là liên Bộ Công thương – Tài chính tính toán sai mà bây giờ không làm có căn cứ cơ sở, lại theo vết xe đổ thì sẽ gây hậu quả lớn".
Theo Bộ Tài chính, việc lấy số liệu về tỷ trọng sản lượng của các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu của quý trước tính cho quý sau chỉ áp dụng đối với việc xác định mức thuế bình quân gia quyền trong công thức tính giá cơ sở, nhằm đảm bảo tính ổn định của số liệu trong chu kỳ điều hành giá. Còn việc theo dõi giá xăng dầu thế giới để tính giá trong giá cơ sở vẫn theo sát diễn biến giá xăng dầu thế giới. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận một thực tế, hiện thuế phí vẫn chiếm phần lớn trong giá cơ sở. Do đó, mức thuế cao hay thấp rõ ràng cũng sẽ ảnh hưởng đến giá cơ sở và giá bán lẻ. Đại diện Bộ Công Thương khẳng định, giá xăng dầu hiện điều hành theo đúng Nghị định 83 của Chính phủ. Hiện nay giá xăng dầu đã tiệm cận với giá thế giới và công khai minh bạch, đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp, người tiêu dùng và Nhà nước.
Mặc dù vậy, trước những bất cập trong cơ chế điều hành thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng: “Thuế chưa đảm bảo hài hoà giữa các doanh nghiệp sản xuất trong nước và các đối tượng người tiêu dùng, và lợi ích quản lý Nhà nước. Về điều này, chúng tôi đã tập hợp ý kiến và có công văn báo cáo. Với vai trò đầu mối về thuế suất của các loại mặt hàng, Bộ Tài chính sẽ có nghiên cứu của các đơn vị liên quan, kể cả Bộ Công Thương để đưa ra mức phù hợp nhất.”
Việc giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu có thể sẽ tác động đến nguồn thu ngân sách nhà nước trong thời gian tới. Tuy nhiên, với mặt hàng xăng dầu là nhiên liệu quan trọng cho sản xuất, và thiết yếu với đời sống, các chuyên gia cho rằng cần xem xét điều chỉnh mức thuế nhập khẩu để phù hợp với lộ trình giảm thuế theo cam kết hội nhập, đồng thời dễ dàng cho doanh nghiệp thực hiện, nhà nước dễ kiểm soát và người tiêu dùng cũng được hưởng lợi
Sau vụ việc “lỗ hổng thuế, doanh nghiệp xăng dầu hưởng lợi nghìn tỷ", Bộ Tài chính áp mức thuế nhập khẩu để tính giá cơ sở là bình quân gia quyền. Sau gần 3 tháng áp dụng đã cho thấy một số bất cập trong cách tính mức thuế suất, từ đó ảnh hưởng đến cách tính giá cơ sở và giá bán lẻ. Mức thuế suất đang áp dụng hiện nay có thể khiến một số doanh nghiệp tiếp tục hưởng lợi, nhưng không ít doanh nghiệp lại thêm khó khăn, còn người tiêu dùng thì vẫn chịu thiệt.
Trước đây, mặt hàng xăng dầu nhập khẩu chịu các mức thuế suất nhập khẩu và thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt khác nhau tùy vào từng khu vực. Do đó, việc lấy một mức thuế nhập khẩu ưu đãi để tính giá cơ sở xăng dầu trong nước không còn phù hợp. Vì vậy, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ áp dụng mức thuế suất trong tính giá cơ sở xăng dầu là mức thuế bình quân gia quyền các mức thuế nhập khẩu ưu đãi và ưu đãi đặc biệt, lấy số liệu quý trước để tính cho quý sau. Theo đó, hiện nay, thuế nhập khẩu xăng dầu để tính giá cơ sở được tính bình quân gia quyền, 18,3% đối với xăng, 2,3% đối với diesel và 0% đối với dầu hỏa và mazut. Theo Bộ Tài chính, cách tính mức thuế như thế này sẽ khắc phục được bất cập hiện nay trong bối cảnh tồn tại nhiều mức thuế nhập khẩu khác nhau do các cam kết hội nhập quốc tế và sẽ hài hòa lợi ích hơn cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, sau một thời gian áp dụng, một số doanh nghiệp cho biết cách tính thuế này phát sinh chênh lệch giữa thuế nhập khẩu doanh nghiệp phải nộp với mức thuế bình quân. Ở một chiều hướng khác, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu từ Hàn Quốc được hưởng thuế nhập khẩu xăng chỉ 10%; thấp hơn mức thuế 18,3%, như vậy doanh nghiệp sẽ được tính dôi 8,3% tiền thuế khi tính giá cơ sở. Điều này có thể lại khiến những doanh nghiệp có lãi lớn do chênh lệch thuế suất còn người tiêu dùng thì chịu thiệt. Mới đây, Hiệp hội Xăng dầu đã có kiến nghị gửi lên Thủ tướng Chính phủ xem xét giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu về mức phù hợp, khắc phục những bất cập trong cách tính giá cơ sở bán lẻ xăng dầu hiện nay.
Ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam nêu ý kiến: “Hiệp hội đã kiến nghị Thủ tướng cho áp dụng mức thuế nhập khẩu thấp nhất theo các cam kết của Việt Nam với quốc tế là 10% đối với xăng và 0% đối với các mặt hàng dầu. Đồng thời cũng đề nghị Thủ tướng cho áp dụng thuế này để tính giá cơ sở để các doanh nghiệp đầu mối thực hiện cho chính xác, đúng với thực tế giảm thuế theo lộ trình, làm cho doanh nghiệp bớt khó khăn, và minh bạch rõ ràng. Còn tính thuế bình quân gia quyền lấy số liệu quý trước áp cho quý sau thì không chuẩn và không rõ ràng.”
Theo ông Ngô Trí Long, nguyên Phó Viện trưởng Viện Khoa học Tài chính - Giá cả, Bộ Tài chính, hiện nay Việt Nam nhập xăng dầu ở nhiều thị trường khác nhau. Mỗi thị trường có mức thuế khác nhau thì không thể tính bình quân số học hoặc không thể tính bình quân của một thị trường nào đó, mà phải tính bình quân gia quyền, nghĩa là căn cứ vào mức thuế của từng khu vực và sản lượng nhập. Tuy nhiên, qua một số kỳ điều hành giá xăng dầu gần nhất cho thấy một số bất cập, do đó cần xem xét lại để đảm bảo hài hòa quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Ông Ngô Trí Long nói: “Khi thuế tính khác thì giá cơ sở tính khác và từ đó giá bán lẻ tính khác. Vừa qua bài học nhỡn tiền là liên Bộ Công thương – Tài chính tính toán sai mà bây giờ không làm có căn cứ cơ sở, lại theo vết xe đổ thì sẽ gây hậu quả lớn".
Mặc dù vậy, trước những bất cập trong cơ chế điều hành thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng: “Thuế chưa đảm bảo hài hoà giữa các doanh nghiệp sản xuất trong nước và các đối tượng người tiêu dùng, và lợi ích quản lý Nhà nước. Về điều này, chúng tôi đã tập hợp ý kiến và có công văn báo cáo. Với vai trò đầu mối về thuế suất của các loại mặt hàng, Bộ Tài chính sẽ có nghiên cứu của các đơn vị liên quan, kể cả Bộ Công Thương để đưa ra mức phù hợp nhất.”
Việc giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu có thể sẽ tác động đến nguồn thu ngân sách nhà nước trong thời gian tới. Tuy nhiên, với mặt hàng xăng dầu là nhiên liệu quan trọng cho sản xuất, và thiết yếu với đời sống, các chuyên gia cho rằng cần xem xét điều chỉnh mức thuế nhập khẩu để phù hợp với lộ trình giảm thuế theo cam kết hội nhập, đồng thời dễ dàng cho doanh nghiệp thực hiện, nhà nước dễ kiểm soát và người tiêu dùng cũng được hưởng lợi
Việt Hà - VOV
Relate Threads
