Hôm qua ngày 7-5, Quốc vương Ả rập Saudi Salman đã ban hành sắc lệnh sa thải Bộ trưởng Dầu mỏ Ali al-Naimi, đánh dấu sự ra đi cùa một nhân vật được xem là quyền lực nhất trong thế giới dầu mỏ trong bối cảnh Ả rập Saudi đang xoay sở ứng phó với giá dầu xuống thấp.
Chủ tịch tập đoàn dầu khí quốc gia Saudi Aramco kiêm Bộ trưởng Y tế Khalid al-Falih được bổ nhiệm thay thế ông Ali al-Naimi.
Báo The Wall Street Journal cho biết ông Naimi, người đảm nhận chức Bộ trưởng Dầu mỏ Ả rập Saudi từ năm 1995, là người phản đối mạnh mẽ các lời kêu gọi cắt giảm hoặc đóng băng sản lượng khi giá dầu xuống thấp kỷ lục trong thời gian vừa qua.
Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) thường giảm sản lượng để nâng giá dầu lên nhưng dưới sự vận động của ông Naimi, chính sách này đã thay đổi vào năm 2014 khi OPEC kiên quyết không giảm sản lượng dù nguồn cung toàn cầu dư thừa. Động thái này của ông Naimi là nhằm giữ thị phần của Ả rập Saudi trước sự cạnh tranh gay gắt của các công ty dầu khí Nga và các công ty dầu đá phiến Mỹ.
Sắc lệnh sa thải ông Ali al-Naimi là một phần của kế hoạch cải tổ nội các rộng lớn bao gồm tái tổ chức Bộ Dầu mỏ thành Bộ Năng lượng, Công nghiệp và tài nguyên khoáng sản. Động thái sa thải diễn ra chưa đến hai tuần sau khi Ả rập Saudi công bố chương trình cải cách kinh tế đầy tham vọng nhằm giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ
Jason Bordoff, Giám đốc Trung tâm Chính sách năng lượng toàn cầu ở Đại học Columbia (Mỹ) nhận định ông Naimi, 80 tuổi, từng bày tỏ ý định nghỉ hưu và sự ra đi của ông cùng với việc bổ nhiệm ông Falih là điều có thể dự đoán trước.
Chuyên gia Jim Krane ở Viện Baker thuộc Đại học Rice (Mỹ) cho rằng quyết định bổ nhiệm ông Falih nắm quyền Bộ Năng lượng đã được mở rộng phạm vi quản lý bao gồm điện và tài nguyên khoáng sản, sẽ cho phép Ả rập Saudi cải thiện năng lực điều phối chính sách năng lượng trong nước với chính sách xuất khẩu dầu mỏ.
Ông Naimi, được những người trong ngành công nghiệp dầu mỏ gọi là là nhà kỹ trị của các nhà kỹ trị, dường như đã mất quyền lực khi cuộc họp thảo luận đóng băng sản lượng của các nước sản xuất dầu mỏ lớn tại Doha (Qatar) vào tháng trước thất bại do tác động của Chủ tịch Hội đồng các vấn đề Kinh tế và phát triển Ả rập Saudi, Hoàng tử Mohammed bin Salman.
Một vị bộ trưởng dầu mỏ tham dự cuộc họp này cho biết: “Rõ ràng, lần đầu tiên trong hai thập kỷ, Naimi bị một hoàng thân vô hiệu hóa quyền quyết định và đây là điều rất sỉ nhục đối với ông”.
Một trợ lý của ông Naimi nói: “Chúng tôi hiểu rằng sau cuộc họp ở Doha, việc ông ấy ra đi chỉ còn là vấn đề thời gian”.
Ông Naimi bước vào ngành dầu mỏ lúc mới 12 tuổi với chân sai vặt ở tập đoàn dầu khí quốc gia Saudi Aramco vào năm 1947. Sau đó, ông được gửi ra nước ngoài đào tạo và lần lượt lấy bằng cử nhân địa chất ở Đại học Lehigh (Mỹ) và bằng thạc sĩ khoa học về thủy học và địa chất kinh tế ở Đại học Stanford. Sau khi về nước và tái gia nhập Saudi Aramco, ông thăng tiến vùn vụt và trở thành chủ tịch và giám đốc điều hành của tập đoàn này lần lượt vào các năm 1984 và 1988. Ông được bổ nhiệm vào bộ trưởng Dầu mỏ Ả rập Saudi vào năm 1995.
Ông nhậm chức vào một thời điểm khó khăn đối với Ả rập Saudi lẫn OPEC do giá dầu ảm đạm. Tuy nhiên, ông đã nhanh chóng thiết lập được uy tín và từ một nhà quản lý có năng lực, ông đã vươn lên trở thành một trong những nhà hoạch định chính sách kinh tế quan trọng của thế giới.
Với tư cách là người lãnh đạo OPEC trên thực tế, một trong những thay đổi đầu tiên của ông là biến các cuộc họp định kỳ của OPEC thành sự kiện quan trọng. Ông thường dẫn dắt thành công các mục tiêu của Ả rập Saudi tại OPEC trong khi đó, vẫn kiềm chế được lập trường của các đối thủ trong OPEC như Iran và Venezuela.
Chủ tịch tập đoàn dầu khí quốc gia Saudi Aramco kiêm Bộ trưởng Y tế Khalid al-Falih được bổ nhiệm thay thế ông Ali al-Naimi.
Báo The Wall Street Journal cho biết ông Naimi, người đảm nhận chức Bộ trưởng Dầu mỏ Ả rập Saudi từ năm 1995, là người phản đối mạnh mẽ các lời kêu gọi cắt giảm hoặc đóng băng sản lượng khi giá dầu xuống thấp kỷ lục trong thời gian vừa qua.
Sắc lệnh sa thải ông Ali al-Naimi là một phần của kế hoạch cải tổ nội các rộng lớn bao gồm tái tổ chức Bộ Dầu mỏ thành Bộ Năng lượng, Công nghiệp và tài nguyên khoáng sản. Động thái sa thải diễn ra chưa đến hai tuần sau khi Ả rập Saudi công bố chương trình cải cách kinh tế đầy tham vọng nhằm giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ
Jason Bordoff, Giám đốc Trung tâm Chính sách năng lượng toàn cầu ở Đại học Columbia (Mỹ) nhận định ông Naimi, 80 tuổi, từng bày tỏ ý định nghỉ hưu và sự ra đi của ông cùng với việc bổ nhiệm ông Falih là điều có thể dự đoán trước.
Chuyên gia Jim Krane ở Viện Baker thuộc Đại học Rice (Mỹ) cho rằng quyết định bổ nhiệm ông Falih nắm quyền Bộ Năng lượng đã được mở rộng phạm vi quản lý bao gồm điện và tài nguyên khoáng sản, sẽ cho phép Ả rập Saudi cải thiện năng lực điều phối chính sách năng lượng trong nước với chính sách xuất khẩu dầu mỏ.
Ông Naimi, được những người trong ngành công nghiệp dầu mỏ gọi là là nhà kỹ trị của các nhà kỹ trị, dường như đã mất quyền lực khi cuộc họp thảo luận đóng băng sản lượng của các nước sản xuất dầu mỏ lớn tại Doha (Qatar) vào tháng trước thất bại do tác động của Chủ tịch Hội đồng các vấn đề Kinh tế và phát triển Ả rập Saudi, Hoàng tử Mohammed bin Salman.
Một vị bộ trưởng dầu mỏ tham dự cuộc họp này cho biết: “Rõ ràng, lần đầu tiên trong hai thập kỷ, Naimi bị một hoàng thân vô hiệu hóa quyền quyết định và đây là điều rất sỉ nhục đối với ông”.
Một trợ lý của ông Naimi nói: “Chúng tôi hiểu rằng sau cuộc họp ở Doha, việc ông ấy ra đi chỉ còn là vấn đề thời gian”.
Ông Naimi bước vào ngành dầu mỏ lúc mới 12 tuổi với chân sai vặt ở tập đoàn dầu khí quốc gia Saudi Aramco vào năm 1947. Sau đó, ông được gửi ra nước ngoài đào tạo và lần lượt lấy bằng cử nhân địa chất ở Đại học Lehigh (Mỹ) và bằng thạc sĩ khoa học về thủy học và địa chất kinh tế ở Đại học Stanford. Sau khi về nước và tái gia nhập Saudi Aramco, ông thăng tiến vùn vụt và trở thành chủ tịch và giám đốc điều hành của tập đoàn này lần lượt vào các năm 1984 và 1988. Ông được bổ nhiệm vào bộ trưởng Dầu mỏ Ả rập Saudi vào năm 1995.
Ông nhậm chức vào một thời điểm khó khăn đối với Ả rập Saudi lẫn OPEC do giá dầu ảm đạm. Tuy nhiên, ông đã nhanh chóng thiết lập được uy tín và từ một nhà quản lý có năng lực, ông đã vươn lên trở thành một trong những nhà hoạch định chính sách kinh tế quan trọng của thế giới.
Với tư cách là người lãnh đạo OPEC trên thực tế, một trong những thay đổi đầu tiên của ông là biến các cuộc họp định kỳ của OPEC thành sự kiện quan trọng. Ông thường dẫn dắt thành công các mục tiêu của Ả rập Saudi tại OPEC trong khi đó, vẫn kiềm chế được lập trường của các đối thủ trong OPEC như Iran và Venezuela.
Thời báo Kinh tế Sài Gòn
Relate Threads
